حساب سپرده محافظت شده با ارز در ترکیه چگونه است؟

حساب سپرده محافظت شده با ارز در ترکیه یکی از شیوه‌های جالبی است که رئیس جمهور ترکیه برای خارج شدن از روند تورم بالای کشورش آن را دنبال می‌کند که در اصل سیستم ارز محافظت شده لیری است. ترکیه از این روش استفاده کرد تا بتواند روند تولید و اشتغال را در کشور بالا برده صادرات هم بهبود پیدا کند. قانون گذاران در نهایت نتوانستند که پیاده سازی درستی از این سیستم داشته و تورم بیشتر را در این کشور ایجاد کرد. در واقع سقوط لیر سبب شده بود که دولت این کشور از حساب‌های سپرده محافظت شده استفاده کرده و آن را در برابر دلار معرفی کند.

ترکیه از این روش برای حفظ ذخایر بزرگ بانک مرکزی خود استفاده کرده و در طول یک سال گذشته نیز به آن پایبند بوده است. طرح هم به این شکل بود که مردم بتوانند پول‌هایی را در حساب‌های مذکور سپرده گذاری کرده و نگرانی از بابت نوسانات لیر نداشته باشند. این نوسانات در برابر دلار ارزیابی شده و حتی هر روز ساعت ۱۱ صبح هم میزان تغییرات اعلام شده و تغییرات آن به حساب سپرده گذاران واریز می‌شد. دولت به نوعی سپرده‌ها را بیمه کرده و به سپرده گذاران این اطمینان را داده بود که آن‌ها می‌توانند ارزش پول خودشان را همچنان حفظ کنند.

در این مقاله قصد داریم در مورد حساب سپرده محافظت شده با ارز در ترکیه صحبت کنیم و مثال های کاملی از این نوع حساب را شرح دهیم. با ما همراه باشید.

همچنین اگر قصد اقامت در ترکیه را دارید، پیشنهاد می کنیم مطالب مفید دیگری مانند: اجاره مغازه در استانبول، استانبول آسیایی یا اروپایی؟، بهترین مشاغل ترکیه و مناطق ممنوعه استانبول را مطالعه کنید.

حساب سپرده محافظت شده با ارز در ترکیه چیست؟

این حساب سپرده با دو اسم کور کرومالی(Kur Korumalı Mevduat Hesabı) و یا حساب ایندکس شده ارزی (doviz endeksli) شناخته می شود. این حساب به منظور حمایت از لیر تعریف شده است و در ادامه نحوه کارکرد آن را شرح می دهیم. در حساب کور کورمالی شما دلار و یا هر ارز دیگر خود را به لیر تبدیل می کنید و سپس یک حساب سپرده با ارز لیر و با سود 17 درصد و مثلا سه ماه باز می کنید. بعد از سه ماه و موقع سررسید سپرده، شما دو حق انتخاب دارید: 1- دریافت لیر + سود 17 درصد سه ماه 2- همان مقدار دلار یا ارزی که ابتدا تبدیل به لیر کردید. داشتن حق انتخاب دوم به این معنا است در صورتی که نرخ دلار و ارزهای خارجی دیگر، بیشتر از نرخ سود بانکی افزایش یافت، شما می توانید ارز اولیه خود را پس بگیرید و انگار هیچ سپرده گذاریی نکرده اید.

چرا حساب سپرده محافظت شده با ارز در ترکیه راه اندازی شد؟

این طرح سبب شد که ارزش لیر حفظ شده و جمع کثیری از حساب‌های سپرده لیر هم در این کشور ایجاد شود. اطلاعات چندان زیادی از میزان بازپرداخت به صاحبان حساب‌ها اعلام نشده است و نکات محرمانه‌ای هم وجود دارد. کارشناسان اعتقاد دارند که در صورت نبود این طرح، قیمت دلار در ترکیه از این هم بیشتر افزایش پیدا می‌کرد و شاهد اتفاقات ناگوارتری بودیم. رجب طیب اردوغان هم تصمیم گرفت که نرخ بهره را در بانک‌های خود کاهش داده و به واسطه آن، اشتغال بیشتر و صادرات بالاتر رادر کشور خود ایجاد کند. این سیاستی بود که مشخصا تورم را در کشور بیشتر می‌کرد.

در نهایت همین‌طور هم شده و ارزش لیر در مقابل دلار باز هم با سقوط مواجه شد. سپرده‌های محافظت ارزی راهی برای نجات اردوغان از این وضعیت بود و توانست که روند کاهش ارزش لیر را کندتر کند. اطلاعات منتشر شده از ماه نوامبر ۲۰۲۲ هم نشان می‌دهد که کسری تراز تجاری ترکیه همچنان ادامه دارد و برنامه‌های اردوغان برای رونق اقتصادی نتیجه‌ای در پی نداشته است. وزارت بازرگانی این کشور هم برای چندین ماه متوالی، از کاهش صادرات به اروپا سخن گفته این روند برای پنجمین ماه متوالی ادامه داشته است.

باز کردن حساب محافظت شده با ارز چه شرایطی دارد؟

1. هر شخص حقیقی ترک و یا خارجی که در بانک های ترکیه حساب دارد می تواند به دفعات از سپرده ایندکس شده دلاری استفاده کند.
2. سپرده های کورکورمالی معاف از مالیات هستند.
3. این سپرده در همه بانک های دولتی و خصوصی ترکیه قابل باز شدن است و محدود به بانک خاصی نیست.
4. حساب ایندکس شده ارزی  با سررسیدهای 3، 6، 9 ماهه و 1 ساله قابل افتتاح است.  روز سررسید سپرده در صورتی که مصادف با تعطیلات باشد اولین روز کاری بعدی محسوب می شود.
5. حساب باز شده با ارز انتخاب شده شما که می تواند دلار، یورو، پوند و یا طلا باشد، محافظت می شود و این ارز انتخاب شده دیگر تا آخر سپرده قابل تغییر نیست.
6. نرخ تبدیل ارز اولیه به لیر و همچنین نرخ تبدیل برعکس در روز سررسید سپرده، با نرخ CET بانک مرکزی ترکیه در ساعت 11 آن روز محاسبه میگردد. این نرخ، یک نرخ تکی است و برای خرید و فروش یکسان است. این نرخ تقریبا نرخ وسط بین خرید و فروش بانک هاست.
7. در روز سررسید سپرده، سپرده گذار تا ساعت 12 آن روز فرصت دارد تا با نرخ CET بانک مرکزی که نرخی بهتر از نرخ تبدیل بانک و همچنین معاف از مالیات 0.2 درصدی خرید ارز است، استفاده کند و لیر خود را مجددا به ارز اولیه تبدیل کند.
8. افتتاح حساب کور کرومالی هم می تواند از طریق اپلیکیشن و هم از طریق حضوری در بانک انجام شود. پیشنهاد میگردد بنا برای مبالغ بالا، افتتاح حساب به صورت جضوری و در بانک صورت پذیرد.
9. سود سپرده کور کرومالی برای بانک های مختلف بین 14 تا 17 درصد است و خوشبختانه برای بانک زراعت که بیشتر حساب ایرانیان در آنجاست، 17 درصد است.
10. سود سپرده برای سررسیدهای مختلف فرقی با هم ندارد و پیشنهاد می شود زودترین سررسید که همان سه ماه است انتخاب شود. البته ممکن است این حساب بعد مدتی دیگر باز نشود و ممکن است سررسیدهای طولانی تر بهتر باشد ولی با توجه به نوسانات و تورم ترکیه باز سررسیدهای طولانی پیشنهاد نمی گردد.
11. در صورتی که شخص سپرده گذار خارجی باشد و آدرسی در اداره نفوس ترکیه ثبت نکرده باشد، می تواند از 1 درصد سود مازاد که مخصوص خارجی ها است، استفاده کند. این 1 درصد ربطی به انتخاب او در زمان سررسید ندارد و در هر صورت این 1 درصد را دریافت خواهد کرد.
12. در صورتی که بخواهید در زمانی زودتر از زمان سررسید حساب خود را ببندید، در هر شرایطی ضرر خواهید کرد. در مثال ها میزان این ضرر روشن تر است.

مثال هایی برای درک بهتر حساب کورکورمالی

مثال اول برای حساب سپرده محافظت شده با ارز در ترکیه:

در صورتی که نرخ ارز رشد داشته باشد ولی به اندازه نرخ سود سپرده نباشد.

دریافت پاسپورت ترکیه برای تمام اعضای خانواده

اخذ شهروندی ترکیه

در کوتاه ترین زمان

ارتباط با کارشناسان

مثال دوم

در صورتی که نرخ ارز کاهش داشته باشد.

مثال سوم:

در صورتی که نرخ ارز رشدی بیشتر از سود سپرده داشته باشد.

معرفی پروژه های ارزشمند با قیمت مناسب

خرید ملک در در ترکیه

با شرایط ویژه

ارتباط با کارشناسان

مثال چهارم

در صورتی که نرخ ارز کاهش داشته باشد و شما قبل سررسید قصد بستن حساب سپرده را داشته باشید.

مثال پنجم:

در صورتی که نرخ ارز رشدی بیشتر از سود سپرده داشته باشد و شما قبل از تاریخ سررسید بخواهید سپرده را ببندید.

از ایران و بدون داشتن اقامت در ترکیه حساب باز کنید

افتتاح حساب بانکی در ترکیه

ارتباط با کارشناسان

سپرده کور کرومالی بهتر است یا سپرده دلاری؟

پاسخ به این سوال ارتباط مستقیمی با شرایط اقتصادی ترکیه دارد. در صورتی که نرخ تورم ترکیه با همین منوال پیش رود میزان سود تضمین شده از طریق این حساب پاسخگوی نرخ تورم نخواهد بود و صرفا اصل سرمایه ارزی شما حفظ خواهد شد. اما اگر بر خلاف روند کنونی نرخ تورم، ثابت یا روندی معکوس به خود بگیرد سود دریافتی از محل این حساب از نرخ سود سایر حسابهای بانکی مناسب تر خواهد بود چرا که سپرده بصورت دلاری خواهد بود و در عین حال سود لیری هم خواهد داشت.

با  توجه به اطلاعاتی که داده شد میتوان اینگونه برداشت کرد که این نوع حساب راهکاری از طرف دولت ترکیه برای جذب سرمایه های دلاری انباشته شده از طرف مردم است تا با دادن تضمین حفظ ارزش دلاری سرمایه آنها، و با استفاده از این منابع ارزی، بخشی از کسری بودجه خود را نیز حفظ کند.حال با توجه به مطالب گفته شده میتوانید با توجه به شرایط خود، در مورد استفاده کردن یا نکردن از این نوع حساب تصمیم بگیرید.

سخن آخر

در این مطلب سعی کردیم که نکاتی را در مورد حساب‌های محافظت شده لیر در ترکیه با شما در میان گذاریم. مردم ترکیه اکنون می‌توانند از این سپرده‌ها برای حفظ ارزش پول لیر خودشان در برابر دلار استفاده کرده و با افزایش نرخ دلار در این کشور، معادل افزایش آن را در حساب لیر خود دریافت کنند. این شیوه خوبی برای خود سپرده گذاران است تا ارزش پول خود را حفظ کرده و به بانک مرکزی این کشور هم اعتماد داشته باشند.

اما تاثیرات آن در اقتصاد کشور ترکیه آن طور که باید نبوده و دولت مردان هم اعتقاد دارند که ارزش لیر با این کار بیشتر به سقوط نزدیک شده و تورم را در کشور افزایش داده است.