طلاق در ترکیه | شرایط و مدارک لازم برای خارجی ها آپدیت 2023

طلاق هم از نظر روانی و هم از نظر قانونی هرگز فرآیند آسانی نیست. به خصوص برای کسانی که در یک کشور خارجی زندگی می‌کنند، قطعا باعث ایجاد علامت سوال و عدم اطمینان بیشتری می‌شود. امکان طلاق در ترکیه وجود دارد، حتی اگر ازدواج در خارج از ترکیه انجام شده باشد.

حقوق خانواده ترکیه از قانون خانواده سوئیس الهام گرفته شده بود که مدرن‌ترین قانون اروپا در آن زمان بود که مصطفی کمال آتاتورک تصمیم قانون جدید را ضروری دانست.

در سال 2001، قانون مدنی ترکیه یک بار دیگر مطابق با تغییرات اجتماعی و خانوادگی در جامعه اصلاح شد. این تغییرات عمدتا مربوط به موقعیت زن در خانواده از جمله حفظ نام خانوادگی پس از ازدواج، تصمیم گیری برای زندگی بدون اجازه شوهر و غیره. یکی از تغییرات اساسی در قانون ترکیه همسران را قادر می‌سازد تا قبل از ازدواج قراردادهایی در مورد جدایی اموال منعقد کنند. در ادامه با ما همراه باشید تا بیشتر در مورد روند طلاق در ترکیه و نحوه انجام آن برای افراد خارجی مخصوصا ایرانیان مقیم در ترکیه صحبت کنیم.

برای اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله های مربوط به زندگی در ترکیه را مطالعه کنید یا میتوانید با سایر مقالات ما درباره موضوعات مختلف ترکیه مطلع شوید.

مراحل طلاق در ترکیه

برای خلاصه کردن مراحل طلاق در ترکیه، ابتدا باید از یک وکیل کمک بگیرید. شما همچنین می‌توانید بدون وکیل پرونده طلاق را ثبت کنید، اما وکیل به بهترین وجه از حقوق شما دفاع می‌کند. برای طلاق در ترکیه، طرح دعوی در دادگاه‌های خانواده ضروری است. برای اقامه دعوی اول باید طلاق را براساس دلیل قرار داد. به عنوان مثال، مانند طلاق بدون اعتراض ( طلاق توافقی ). در طلاق بدون منازعه، زوجین صورت جلسه طلاق تنظیم می‌کنند و پرونده با هم یا توسط یکی از زوجین تشکیل می‌شود و دیگری قبول می‌کند. فرآیند طلاق بدون منازعه عموما در یک جلسه تکمیل می‌شود. اما برای این کار باید پروتکل طلاق قرار دادی مطابق با قوانین ترکیه تهیه شود.

 دعوای طلاق مشروط

یکی از همسر می‌تواند به منظور پایان دادن به رابطه به دادگاه شکایت کند. دعاوی طلاق در دادگاه خانواده ( آیله محکمسی) که صلاحیت انحصاری طلاق را دارد بررسی می‌شود. دعوا باید به دادگاهی که همسران در 6 ماه گذشته در آن منطقه اقامت داشته‌اند ارائه شود. در قوانین ترکیه دلایل زیادی برای طلاق وجود دارد که عبارتند از:

زنا، بد رفتاری، توهین فاحش

ارتکاب جنایت شرم آور که به آبروی طرف مقابل لطمه بزند.

ترک خانه خانواده ( در ترکیه، اگر یکی از زوجین خانه خانواده را ترک کند و به مدت شش ماه برنگردد، همسر دیگر می‌تواند به دلیل رها شدن تقاضای طلاق کند)

بیماری روانی: اگر یکی از زوجین به بیماری روانی مبتلا باشد و این بیماری روانی زندگی همسر دیگر را غیر قابل تحمل کند، همسری که زندگی او غیر قابل تحمل شده است می‌تواند تقاضای طلاق کند. اما اگر بیماری روانی قبل از عقد باشد، عقد باطل است، که در این صورت پرونده ابطال تشکیل می‌شود نه طلاق.

ناسازگاری شدید: اگر زوجین دچار ناسازگاری شدید باشند، می‌توانند تقاضای طلاق کنند. این پرونده براساس تقصیر هر دو طرف است.

به عنوان دعاوی متعارف منازعه، همسران باید دادگاه را در مورد درستی خود و اشتباه یا تقصیر دیگران متقاعد کنند.

دریافت پاسپورت ترکیه برای تمام اعضای خانواده

اخذ شهروندی ترکیه

در کوتاه ترین زمان

ارتباط با کارشناسان

طلاق بدون اعتراض ( طلاق توافقی )

یکی از زوجین می‌تواند با تسلیم توافقنامه جدایی و توافق ملکی که بین آن‌ها منعقد شده است به دادگاه مراجعه کند. اگر هیچ اعتراضی وجود ندارد در صورت وقوع، زوجین می‌توانند طبق مفاد قرارداد جدایی و حل و فصل اموال با اتفاق نظر طلاق بگیرند.

برای تشکیل پرونده طلاق غیر قابل اعتراض ( طلاق توافقی ) در ترکیه، حداقل باید یک سال از ازدواج بگذرد. یکی از زوجین یا هر دو آن‌ها می‌توانند با هم یک پرونده طلاق غیر قابل اعتراض تشکیل دهند. در حقوق ترکیه، در یک پرونده طلاق غیر قابل اعتراض، قاضی پروتکل طلاق قرار دادی را بررسی می‌کند و شخصا به صحبت‌های هر دو طرف گوش می‌دهد.

قاضی صلاحیت اعمال تغییرات و ترتیبات در آیین نامه طلاق عقدی را دارد. در صورتی که طرفین ترتیبی که قاضی انجام داده است را نپذیرند، پرونده به طلاق مورد اختلاف تبدیل می‌شود. سریع‌ترین روش طلاق در ترکیه، طلاق بدون اعتراض است. طلاق بدون اعتراض عموما در یک جلسه تکمیل می‌شود. اما برای این که طلاق به سرعت انجام شود باید طبق قانون پروتکل طلاق عقدی تنظیم شود. طلاق بدون منازعه، فروپاشی خانواده و مشکلات عاطفی ناشی از آن را به حداقل می‌رساند. این مشکلات عاطفی گاهی اوقات روی بچه‌ها تاثیر می‌گذارد.

قوانین خانواده ترکیه و مقررات طلاق

کشور ترکیه ازدواج خارجی‌ها را در داخل و خارج از کشور به رسمیت می‌شناسد. ثبت ازدواج در ترکیه توسط ادارات ثبت احوال در محل متقاضی و پس از بررسی‌های لازم انجام می‌شود، در صورتی که ازدواج در خارج از ترکیه انجام شده باشد، می‌توان ازدواج را با اطلاع به نزدیک‎‌ترین کنسولگری ترکیه در ترکیه ثبت کرد. کنسولگری ترکیه مدارک را به دفتر ثبت ارسال می‌کند که دفتر ثبت خانواده مربوطه را نگهداری می‌کند. فسخ ازدواج قانونی در ترکیه نیاز به تصمیم دادگاه دارد. دادگاه خانواده این تصمیم را می‌گیرد. بیشتر پرونده‌های طلاق عمومی است. قضات موظفند تمام اقدامات لازم را برای حفظ رفاه طرفین، اموال و فرزندان انجام دهند.

جدایی  قضایی در ترکیه

در طلاق اگر قاضی متوجه شود که امکان سازش وجود دارد، ممکن است به جای طلاق تصمیم به جدایی بگیرد. در صورتی که احتمال زندگی مشترک زوجین در آینده وجود داشته باشد، قاضی می‌تواند حکم جدایی قضایی بدهد. ممکن است تقریبا به همین دلیل طلاق جدایی قضایی حاصل شود و دادگاه زوج خواهان را از تکلیف زندگی مشترک معاف کند.

همسری که حق طرح دعوای طلاق را دارد می‌تواند تقاضای جدایی قضایی کند. در این صورت برای مدت یک تا سه سال توسط قاضی پرونده تصمیم جدایی گرفته می‌شود. در صورتی که در پایان سال سوم نتوان زندگی مشترک را دوباره برقرار کرد، یکی از طرفین برای عدم برقراری مجدد زندگی مشترک طرح دعوی می‌کند. قاضی در این مورد تصمیم به طلاق می‌گیرد.

پس از طلاق، زن به نام خانوادگی قبلی خود باز می‌گردد. اما اگر بخواهد از نام خانوادگی شوهرش استفاده کند و قاضی اجازه دهد، می‌تواند از نام خانوادگی شوهرش هم استفاده کند. علاوه براین، زنان در ترکیه حداقل سیصد روز پس از طلاق نمی‌توانند دوباره ازدواج کنند. دلیل این امر، جلوگیری از سردرگمی نسب است. اگر دادگاه‌های خانواده ترکیه در مورد طلاق تصمیم بگیرند، علاوه براین تصمیم، در مورد حضانت فرزندان نیز تصمیم می‌گیرند. دادگاه معاینات لازم را انجام می‌دهد و از هر طرف که برای کودک بهتر است حضانت را به او می‌دهد.

سطح اقتصادی طرفین از نظر حضانت در ترکیه مهم نیست. حضانت کودک به هر طرفی واگذار می‌شود که رشد روحی و جسمی کودک را بهتر تامین کند. طرف مقابل هر ماه نفقه مخارج طفل را به طرفی که حضانت به او واگذار شده است، می‌پردازد. این نفقه تا سن هجده سالگی ادامه دارد. اگر سن فرزند بالای هجده سال باشد و دانشگاه را شروع کرده باشد، نفقه قطع نمی‌شود، ادامه دارد.

طلاق اتباع خارجی در ترکیه

قانون لازم الاجرا بین زوجین در دعاوی طلاق مربوط به عوامل خارجی در بند اول ماده 14 قانون آیین دادرسی بین المللی خصوصی کشور ترکیه تنظیم شده است. زمینه و مقررات طلاق و جدایی توسط قانون ملی مشترک زوجین تنظیم می‌شود. اگر زوجین تابعیت‌های متفاوتی داشته باشند، طلاق آن‌ها طبق قانون محل سکونت معمولی مشترک آن‌ها صورت می‌گیرد.

در صورت عدم وجود چنین اقامتی، قانون ترکیه باید رعایت شود. اگر همسران خارجی مایل به طلاق تابعیت یکسانی داشته باشند مثلا هر دو زوجین از کشور آلمان باشند می‌توانند طبق  کشور ترکیه طلاق خود را انجام دهند. در صورتی که تابعیت یکسانی نداشته باشند، مثلا یکی از زوجین آلمانی و دیگری ایتالیایی باشد قوانین حقوقی ملی در مورد طلاق اعمال خواهد شد. قوانین قانونی در محلی که اقامتگاه قانونی زوجین است اعمال می‌شود. در صورتی که مکان‌هایی که اقامتگاه قانونی‌ آن‌ها مشترک نباشد، قوانین حقوقی ترکیه اعمال می‌شود. پس از بررسی صحت نکاح بین زوجین در تعیین قانون لازم الاجرا در مورد طلاق، باید بررسی شود که آیا توافق دوجانبه یا چند جانبه بین کشوری که طرفین خواهان طلاق تبعه آن هستند و ترکیه وجود دارد یا خیر، تا قانون اعمال طلاق پس از این بررسی‌ها مشخص شود.

وضعیت در صورتیکه هر دو طرف خارجی باشند

در پرونده‌های طلاق که دارای زوج خارجی است، تعیین وضعیت تابعیت همسر و محل زندگی آن‌ها مهم است. در مورد طلاق‌هایی که دارای زوج خارجی هستند، درست است که به شرح زیر تفکیک سه گانه صورت گیرد.

زوجین شهروندان خارجی با اقامت در ترکیه هستند.

یکی از طرفین، شهروند جمهوری ترکیه و دیگری تبعه یک کشور خارجی است.

همسران شهروندان خارجی هستند که اقامتگاهی در ترکیه ندارند.

در صورتی که زوجین تبعه یک کشور خارجی با اقامتگاه ترکیه باشند، در صورتی که در ثبت احوال ثبت شده باشند و ازدواج معتبر داشته باشند، حق دارند در دادگاه صالحه محل اقامت قانونی خود تقاضای طلاق کنند. همچنین ماده 168 قانون مدنی ترکیه در مورد جواز دعاوی طلاق می‌گوید: در دعاوی طلاق یا جدایی، دادگاه صالح محل سکونت یکی از زوجین یا دادگاهی است که طی شش ماه گذشته قبل از تارخ انعقاد سند، در آن جا زندگی مشترک داشته‌اند، می‌توانند دعوای طلاق خود را مطرح کنند.

یکی از طرفین شهروند ترکیه

 در صورتی که یکی از زوجین تبعه جمهوری ترکیه و دیگری تبعه کشور خارجی باشد طبق ماده 41 تحت عنوان (دعوای حقوقی اتباع ترکیه ) اگر دعوای حقوقی مربوط به احوال شخصیه اتباع ترکیه‌ای که در ترکیه اقامت ندارند، در کشور خارجی محل سکونت آن‌ها اقامه نشود یا قابل طرح نباشد و در صورت عدم وجود دادگاه صالح، در ترکیه دعوا طرح می‌شود. در محل اقامت چنین شهروندی یا اگر فرد در ترکیه اقامت نداشته باشد، باید در آخرین اقامتگاه خود در ترکیه مطرح شود.

اگر زوجین اتباع خارجی باشند که اقامت قانونی در ترکیه ندارند، اختلافات قانونی در مورد این که آیا می‌توانند در دادگاه‌های ترکیه طلاق بگیرند یا خیر وجود دارد. طبق قانون اگر همسران خارجی که مایل به طلاق هستند و تابعیت و اقامتگاه جمهوری ترکیه را ندارند اما در ارتباط نزدیک با ترکیه بوده و منافعی برای اقامه این دعوای طلاق در ترکیه داشته باشند، دادگاهی که شخص مورد نظر در آن جا اقامتگاه معمولی دارد، صلاحیت خواهد داشت.

طلاق ایرانیان در ترکیه

اگر فرد ایرانی در کشور ترکیه بزرگ شده باشد یا در زمان ازدواج آن جا حضور داشته و ازدواج خود را ثبت کرده باشد و اگر فرد ایرانی در کشور دیگر ازدواج کرده و در زمان طلاق در ترکیه حضور داشته باشد، براین اساس افراد ایرانی باید هم طبق قوانین ترکیه و هم طبق قوانین ایران طلاق خود را به ثبت برسانند. برای این درخواست لازم است یک سال از ازدواج زوجین گذشته باشد. طلاق شهروند ایرانی در ترکیه، برای این که طبق قوانین ترکیه پیش برود باید دلایل مشخصی برای طلاق داشته باشد. مانند زنا، دیوانگی همسر، ترک منزل و … که در قسمت دلایل طلاق گفته شده است. برای طلاق توافقی در ترکیه باید زوجین به مدت یک تا سه سال جدا از یکدیگر زندگی کنند و بعد اگر نتیجه‌ای برای زندگی مشترک دوباره حاصل نشد، می‌توانند اقدام به طلاق کنند.

تعیین وضعیت در ایران

جدای از این همان طور که گفته شد فرد ایرانی که در ترکیه زندگی می‌کند باید طلاق خود را در دفاتر طلاق ایران ثبت کند. برای این کار هم می ‌تواند به کشور ایران بیاید و حضوری طلاق خود را ثبت کند و هم می‌تواند از طریق سامانه ثنا اقدام کند، که در این روش می‌تواند به یک وکیل وکالت دهد تا تمام کارهای حقوقی را انجام دهد.

اگر دوست ندارید دادگاه طلاق شما عمومی باشد و افراد در آن شرکت کنند، می‌توانید برای دادگاه خصوصی درخواست دهید. البته همیشه قاضی این درخواست را نمی‌پذیرد اما در مواردی دیده شده است که قاضی با درخواست زوجین موافقت کرده و دادگاه طلاق آن‌ها را غیر علنی اجرا کرده است.

دادگاه مدنی ترکیه روند طلاق ایرانیان ساکن در این کشور را عهده‌دار است و حوزه قضایی نمی‌تواند در این مورد قضاوت کند. در کشور ترکیه تقسیم اموال در طلاق و مهریه مانند ایران است. در صورتی که موارد اداری اقامت در ترکیه کامل شده باشد هنگام طلاق در ترکیه، حق اقامت در ترکیه باطل نمی‌شود.

مستندات لازم برای طلاق در ترکیه

مدارک مورد نیاز برای طلاق در کشور ترکیه عبارتند از:

مدارک هویتی مانند شناسنامه و کارت ملی

کپی و اصل سند ازدواج

مدارک اقامتی کشور ترکیه

چهار قطعه عکس برای هر فرد

تنظیم دادخواست و فرم‌های طلاق

طلاق در ترکیه دارای هزینه‌هایی است که این هزینه شامل ثبت نام در دادگاه، هزینه‌های پستی و همچنین رسیدگی‌هایی که توسط کارمندان دادگاه انجام می‌شود، است. در مجموع دادگاه ترکیه 185 دلار برای یک طلاق ساده دریافت می‌کند.

دریافت پاسپورت ترکیه برای تمام اعضای خانواده

اخذ شهروندی ترکیه

در کوتاه ترین زمان

ارتباط با کارشناسان

سخن آخر

در این مقاله سعی کردیم شما را با قوانین طلاق در ترکیه آشنا سازیم و مراحل آن را به سادگی بیان کنیم. همچنی از آنجایی که افراد خارجی و خصوصا ایرانی بسیاری در این کشور زندگی می کنند، از قوانین و روند طلاق برای خارجی ها در ترکیه صحبت کنیم و مراحل و شرایط آن را شرح دهیم.

در پایان اگر سوال یا تجربه ای در این زمینه دارید خوشحال می شویم آنرا در قسمت نظرات با ما و سایر مخاطبان نیز به اشتراک بگذارید