قانون ارث در ترکیه چیست و طبق قوانین در سال 2023 چگونه انجام می شود؟

قانون ارث در ترکیه که به اصطلاح (Miras) نامیده می­شود، توسط قانون مدنی ترکیه اداره می­گردد و هدف آن محافظت از تمامی اعضای خانواده است. این قانون برای منافع تمام اعضای خانواده یک سهم ارث یا سهم قانونی اعمال می­کند. دادگاه­‌های صالح در ترکیه مجری وصیت­‌نامه‌­های اشخاص متوفی هستند. باید در نظر داشت که اموالی شامل ارث می‌شوند که داخل خاک ترکیه قرار داشته باشند.

همچنین پیشنهاد می‌کنیم برای آگاهی بیشتر در خصوص خرید خانه در استانبول و افتتاح حساب بانکی در ترکیه می‌توانید در بخش تماس با ما گروه اویار با مشاوران ما تماس گرفته تا از مشاوره رایگان بهره مند شوید.

قانون ارث در ترکیه

قانون ارث در ترکیه در مورد تمامی شهروندان رسمی اعم از ترک و غیر ترک صادق است.

به طور مثال اگر کسی از طریق خرید ملک در ترکیه به ارزش 400 هزار دلار یا بیشتر حق شهروندی ترکیه را کسب کرده باشد، باید از قوانین وراثت ترکیه تبعیت کند. کسانی که با روش‌های دیگر اقامت ترکیه را به دست آورده ‌اند ولی شهروند ترک محسوب نمی‌­شوند، باید از قوانین وراثت در کشور خود تبعیت کنند.

در ترکیه اموال و پولی که از متوفی به جا می­‌ماند، به روش‌هایی که در قانون مدنی ذکر شده بین بستگان نزدیک تقسیم می‌­شود. افرادی که دارای حقوق مربوط به ارث هستند ورثه یا در زبان ترکی (Mirasçı) نامیده می­‌شوند.

وارثان قانونی در ترکیه چه کسانی هستند؟

طبق قانون گروه‌های زیر در ترکیه به عنوان وارثان قانونی متوفی محسوب می­‌شوند:

• گروه اول: فرزندان و نوه‌های متوفی که با او بستگی خونی دارند
• گروه دوم: والدین، خواهر و برادر متوفی
• گروه سوم: پدربزرگ مادربزرگ و اشخاصی که با آنها رابطه‌ خونی دارند. اشخاصی همچون خاله و دایی
• گروه چهارم (آخرین وارثان): خزانه دولتی. اگر 3 گروه فوق و همسر در قید حیات نباشند، کلیه ترکه متوفی به خزانه دولتی انتقال پیدا می‌کند.

در صورتی که گروه اول در قید حیات باشند، به گروه‌های دیگر هیچ ارثی نخواهد رسید. مثلا اگر متوفی فرزندی داشته باشد که در قید حیات هست، هیچ ارثی به گروه دوم، گروه سوم و گروه چهارم نمی‌رسد.

یا به عنوان مثال دیگر، اگر متوفی فرزندی نداشته باشد و والدین، خواهر یا برادر او در قید حیات باشند، ارث متوفی به گروه سوم و چهارم نخواهد رسید.

شرایط ارث برای همسر به شکلی جداگانه بوده و در ادامه درباره آن نیز صحبت می‌کنیم.

وصیت ­کننده ممکن است در شرایطی استثنایی، وارثان قانونی را از دستیابی به ارث خود محروم کند. مثل شرایطی که در آن وارث جرم بزرگی مرتکب شده باشد. با این حال، وصیت­‌کننده باید دلایل خود را برای محرومیت شخص مورد نظر از ارث به دادگاه ارائه کرده و اثبات نماید. در چنین شرایطی، وارث نمی‌­تواند از وصیت­ کننده شکایت کند.

قوانین کلی ارث و انحصار وراثت در ترکیه

طبق قانون ارث در ترکیه، میراث متوفی در دو صورت، بین وراث قابل تقسیم است. اگر فرد متوفی فاقد وصیت‌نامه باشد اموالش بین خویشاوندانش تقسیم خواهد شد.

به ‌عنوان مثال اگر فرزندی نداشته باشد 50 درصد اموال به همسر و 50 درصد مابقی به پدر و مادر متوفی تعلق می‌گیرد. در صورتی که متوفی فرزند داشته باشد سهم همسر 25 درصد و 75 درصد مابقی متعلق به فرزند یا فرزندان است.

اگر فرزند متوفی پیش از وی درگذشته باشد اما فرزند فرزندش در قید حیات باشد سهم پدر به او می‌رسد.

اگر پدربزرگ و مادربزرگ متوفی و فرزندانشان در قید حیات باشند 75 درصد ارث به آنها می‌رسد و مابقی به همسر متوفی تعلق می‌گیرد. و در صورتی که وی در قید حیات نباشند کل ارث به همسر متوفی می‌رسد. حالت دوم نیز در صورتی است که متوفی دارای وصیت‌نامه باشد و در این صورت تقسیم اموال طبق مفاد مندرج در وصیت‌نامه اعمال خواهد شد.

در ادامه به صورت دقیق این موارد را توضیح می‌دهیم.

میزان سهم همسر از باقی‌مانده ارث متوفی

• سهم همسر متوفی معادل 25 درصد از کل ارث است. سهم ارث قانونی فرزندان به میزان 75 درصد سهم قانونی است.
• اگر متوفی فرزندی نداشته باشد، سهم همسر متوفی معادل 50 درصد از کل ارث و سهم ارث برای پدر و مادر 50 درصد است. اگر والدین در قید حیات نباشند، کل سهم ارث به همسر تعلق می­یابد.
• اگر والدین فوت کرده باشند، سهم ارث برای برادران و خواهران متوفی 25 درصد است.
• در صورتی که متوفی دارای همسر نباشد و هیچ یک از والدین نیز در قید حیات نباشند، سهم ارث در اختیار دولت ترکیه قرار خواهد گرفت.

حق سهم ارث فرزند خوانده شخص متوفی دقیقا برابر با فرزندان خود شخص است با این تفاوت که اگر متوفی دارای بدهی باشد، این بدهی از سهم فرزندان حقیقی کسر می­‌شود ولی از سهم فرزند خوانده کسر نمی­‌گردد.

طبق ماده 499 قانون ترکیه، همسر متوفی که در قید حیات است، با توجه به 4 گروه وراثت به صورت زیر ارث می‌برد:

وصیت‌نامه و شرایط آن

اگر فرد متوفی وصیت‌نامه یا قراردادی را قبل از مرگش تنظیم کرده باشد می‌تواند اموال خود را به اشخاص حقیقی و حقوقی نا‌مبرده شده در قرارداد یا وصیت‌نامه واگذار نماید. وصیت‌نامه می‌تواند به سه صورت تنظیم شود تا دارای وجاهت قانونی باشد.

روش اول: ثبت به‌صورت رسمی در دفاتر ثبت مانند نوتر است.

روش دوم: تنظیم وصیت نامه به‌صورت دست نویس است که البته دارای شرایطی است، از جمله اینکه تمام متن آن باید توسط خود شخص و به‌صورت دست‌نویس نوشته شده باشد و حتماً دارای تاریخ و امضا باشد.

روش سوم: در صورتی است که شخص به دلایل مختلف از جمله مرگ قریب الوقوع، بیماری یا جنگ در حالت فوق‌العاده قرار داشته باشد و قادر به تنظیم کتبی وصیت‌نامه نباشد. در این صورت شخص می‌تواند به‌صورت شفاهی و در حضور دو شاهد که ذینفع اموالش نباشند وصیت خود را بیان کند و شاهدان پس از مکتوب کردن وصیت‌نامه و امضای آن به‌عنوان شاهد، وصیت‌نامه را در اسرع وقت در اختیار مراجع قانونی قرار دهند.

سهم پنهان در وصیت‌نامه چیست؟

سهم پنهان در وصیت‌نامه، در صورتی اعمال می‌شود که فرد متوفی دارای اقوام از سه گروه وراث باشد اما در متن وصیت‌نامه چیزی برای آنها در نظر نگرفته باشد. در این صورت قانون گذار 50 درصد اموال فرد متوفی را به‌عنوان سهم پنهان در نظر گرفته و به خویشاوندان متوفی به ترتیبی که در بالا ذکر شد واگذار می‌کند.

میراث متوفی شامل چیست؟

میراث متوفی شامل تمام دارایی های فعال و منفعل از جمله اموال منقول و غیر منقول مانند:

• خانه
• زمین
• ویلا
• وسیله نقلیه
• پول
• طلا

و غیره می‌باشد. همچنین انواع بدهی، طلب و مالیات‌های معوقه نیز می‌تواند جزو میراث متوفی محسوب گردد.

قانون ارث در ترکیه شامل چه نوع اموالی می شود؟

طبق قانون وراثت ترکیه کلیه اموال منقول و غیر منقول متوفی که تابعیت ترک داشته باشد در داخل و خارج از خاک ترکیه شامل این قانون می‌شود.

قانون وراثت برای اتباع خارجی ترکیه

افراد خارجی که از طریق انواع مختلف دریافت شهروندی ترکیه مانند خرید ملک در ترکیه با ارزش بالای 400 هزار دلار شهروندی ترکیه را کسب کرده باشند مشمول کلیه قوانین وراثت ترکیه خواهند شد؛ اما افرادی که فاقد شهروندی ترکیه هستند و صرفاً دارای انواع اقامت کوتاه مدت می‌باشند، مشمول قوانین وراثتی کشور متبوع خود خواهند بود.

شرایط تنظیم وصیت نامه

شخص متوفی باید در زمان تنظیم وصیت‌نامه بالای پانزده سال سن داشته باشد تا بتواند به یکی از سه روش ذکر شده در بالا اقدام نماید. متوفی می‌تواند در وصیت‌نامه تمام یا بخشی از اموال خود را به خویشاوندان یا فردی غیر خویشاوند که به عنوان وارث در وصیت‌نامه ذکر شده به ارث بگذارد. همچنین می‌تواند فرد یا افرادی را به‌عنوان وارث پشتیبان تعیین نماید تا در صورت فوت فرد وارث در وصیت‌نامه، اموال به وارث پشتیبان انتقال پیدا کند.

گواهی وراثت چیست؟

طبق قانون مدنی ترکیه، گواهی وراثت برگه‌ای است که میزان سهم وراث متوفی در آن مشخص می‌شود. برای درخواست گواهی وراثت می‌توان از طریق دفاتر نوتر اقدام کرد. در صورتی‌که مدارک ارائه شده ناقص باشد یا بین وراث اختلاف باشد، وراث می‌توانند از طریق اقامه دعوی در دادگاه اقدام نمایند.

نکته مهم:

کلیه فرزندان به صورت مساوی از متوفی ارث می‌برند. همچنین اگر متوفی فرزندی داشته باشد که قبل از او فوت شده باشد، ارث به فرزندان آن خواهد رسید.

اگر متوفی مقداری از ثروت خود را به یک مؤسسه خیریه یا بنیاد معاف از مالیات بخشیده باشد، سهم ارث پس از کسر مقدار بخشیده شده به خیریه میان بازماندگان تقسیم خواهد شد.

مالیات بر ارث در ترکیه چقدر است؟

هر کسی که در ترکیه از ارث برخوردار می­‌شود باید مالیات ارث یا به اصطلاح (Veraset Vergisi) را بپردازد.

میزان این مالیات هر سال به روز رسانی می­شود. معمولا میزان این مالیات بین 1 تا 30 درصد متغیر است که بستگی به ارزش ارث دارد.

اموال با ارزش که به عنوان هدیه، اعانه، یا هر ارثی که در ترکیه یا خارج از کشور به شهروندان ترک انتقال می‌­یابد، مشمول قانون مالیات بر انتقال ارث و اموال ترکیه می‌­باشد. شخص غیرمقیمی که اموال متعلق به شهروند ترک در خارج از ترکیه را به عنوان ارث یا هدیه به دست می­‌آورد، مشمول این قانون نمی­‌شود. با این وجود، اتباع کشورهای خارجی که در ترکیه مقیم هستند، در صورتی که اموالی را درون خاک ترکیه به ارث ببرند، باید از این قانون تبعیت کنند.

شرایطی که در مورد مالیات بر ارث اتباع خارجی در ترکیه صدق می­‌کند

در مورد اتباع خارجی در ترکیه باید دو وضعیت مختلف را در نظر گرفت:

• تبعه خارجی با یک شهروند ترک ازدواج کرده است: اتباع خارجی که دارای همسر ترک هستند، مشمول قوانین ترکیه هستند. یک تبعه خارجی می­تواند به راحتی از درصد محدودی از دارایی‌­ها رهایی یابد.

• تبعه خارجی با شهروند ترک ازدواج نکرده است: در این صورت اتباع خارجی به جای تبعیت از قوانین ترکیه باید از سیستم قانونی کشور خود پیروی کنند.

مالیات بر ارث در ترکیه در سال 2022 طبق بخشنامه جدید بر اساس جدول زیر محاسبه خواهد شد:

نحوه انحصار وراثت در ترکیه

اولین مرحله در فرایند انحصار وراثت چیست؟

فرآیند قانونی انحصار وراثت از اهمیت بالایی برخوردار است، به ویژه زمانی که مسأله اموال غیرمنقول شخص متوفی در ترکیه مطرح باشد. ابتدا باید گواهی وراثت دریافت کنید. گواهی وراثت یک سند رسمی است که وارثان و سهام هر یک آن‌ها را نشان می‌دهد. این گواهی را می‌توان با مراجعه به دفتر اسناد رسمی یا با مراجعه به دادگاه صلح مدنی مربوطه دریافت کرد. در عمل، دفاتر اسناد رسمی برای اخذ گواهی وراثت در مورد خارجی­‌ها محدودیت زیادی به خرج می‌دهند. بنابراین، مراجعه به دادگاه راحت­‌تر است.

برای انجام امور انحصار وراثت چه اقداماتی باید انجام دهم؟

وقتی شخصی در ترکیه فوت می­‌کند و دارای اموالی در این کشور است، ذینفعان یا وارثان باید گواهی ذینفع در ترکیه دریافت کنند که به آنها اجازه می دهد مالکیت اموال یا دارایی­‌های داخل ترکیه را از نام متوفی به نام ذینفعان تغییر دهند. برای دریافت این گواهی همان طور که در بالا گفتیم، ذینفعان باید به دادگاه محلی در ترکیه مراجعه کنند. قبل از صدور گواهی، دادگاه باید ثابت کند که آنها افرادی هستند که حق دارند اموال متوفی در ترکیه را به ارث ببرند.

این کار را می­توان با ارائه کپی­ قانونی از اسناد و مدارکی مانند گواهی تولد، ازدواج و فوت به دادگاه ترکیه انجام داد و همین طور ارائه اظهارنامه دارای سوگند ذینفعان (سوگندنامه) نیز لازم است. در این سوگندنامه­ ها باید ذکر شود که افراد دیگری وجود ندارند که حق بیشتری از ذینفعان فعلی از دارایی های متوفی داشته باشند. ساده ترین راه برای دریافت گواهی ذینفع این است که به یک وکیل ترک که تجربه کمک به موکلین در اداره املاک و دریافت ارث از دارایی­ها در ترکیه را دارد، مراجعه کنید.

وکیل ترک چه کارهایی برای من انجام می‌­دهد؟

وکیل ترک می­‌تواند این کارها را برای شما انجام دهد:

• شما را در فرآیند انحصار وراثت راهنمایی می­‌کند
• درخواست انحصار وراثت را به دادگاه ترکیه ارائه می­‌دهد
• تمام مدارک لازم را برای اثبات اینکه چه کسانی حق بهره ­مندی از دارایی­ را دارند جمع ­آوری می­‌کند

بعد از این که اموال متوفی به نام ذینفعان انتقال پیدا کرد، چه اتفاقی می­ افتد؟

بعد از این کار هر ذینفع قادر خواهد بود با این اموال و دارایی­ مثل دارایی خود رفتار کند. بنابراین، اگر یک شخص قبل از فوت تصمیم به نگهداری هر گونه دارایی غیرمنقول، مانند زمین یا املاک در ترکیه یا کشور دیگری را دارد، باید اطمینان حاصل کند که وصیت­ نامه وی نشان دهنده دارایی­ او در بیش از یک حوزه قضایی باشد. اگر دارایی‌در بیش از یک کشور دارید، وصیت­نامه جداگانه برای پوشش دارایی‌(یعنی مثلا یک وصیت­ نامه برای دارایی شما در ایران و یک وصیت­ نامه دیگر برای دارایی­ شما در ترکیه) می‌­تواند مفید باشد. این امر می‌­تواند پیچیدگی کار وراث شما را برای رسیدگی به روند انحصار وراثت بسیار کمتر کند.

اگر تصمیم به فروش دارایی­ خود در ترکیه دارید، وکیل­تان می­تواند در فروش ملک به شما کمک کند. همچنین هنگام انتقال درآمد حاصل از فروش به ایران، بهتر است از متخصص ارز استفاده کنید، زیرا در مقایسه با روشهای مرسوم بانکی برای انتقال وجه، تا 5 درصد از مبلغ انتقالی را پس ­انداز می­‌کنید.

دعوی مربوط به ارث در ترکیه

دعوی مربوط به ارث در ماده 43 قانون MOHUK به صورت زیر می‌باشد:

دعوی مربوط به ارث، بر اساس آخرین آدرس رسمی یا اقامتگاه شخص متوفی رسیدگی می‌شود. و در صورت عدم اقامت شخص متوفی در ترکیه، از دادگاه محلی منطقه‌ای که اموال غیر منقول در آن قرار دارد، رسیدگی صورت می‌گیرد.

دادگاه محلی منطقه نیز قانونا مسئول رسیدگی است.

بر اساس قانون ترکیه، کلیه اموال در صورت نداشتن ورثه به دولت می‌رسد.

ماده 7 این قانون (Mohuk) در مورد نحوه تصرف اموال ناشی از فوت اعمال می‌شود. بر اساس حقوق تابعیت فرد متوفی، تصرفات قانونی ناشی از فوت نیز قابل عمل است.

حق تصرف اموال ناشی از فوت بر اساس قوانین روز تصرف اعمال می‌گردد. بنابراین قانون روز اقامه دعوی یا روز فوت در نظر گرفته نمی‌شود.

مدارک لازم جهت درخواست دعوی ارث (برای افراد غیر شهروند)

اصلی ترین مدارک مربوط به فوت متوفی از جمله برگه فوت، گزارش پزشکی قانونی، گزارش دادستانی و گزارش بیمارستان است.

جهت صدور حکم توسط محاکم قضایی ترکیه لازم است یک گزارش رسمی از اداره اسناد و املاک مربوط به اموال غیرمنقول متوفی و یک گزارش از دادگستری برای اثبات وارثین شخص متوفی تکمیل شود. البته این اسناد باید مهر تائید وزارت امور خارجه و کنسولگری تابعیت اشخاصی که اقدام کرده‌اند را داشته باشد.

سؤالات متداول

خلاصه

باید بدانید که بین اموال خارجی‌ها و شهروندان ترکیه تفاوت مالیاتی وجود ندارد و دولت ترکیه درصد بیشتری از اعضای خانواده افراد خارجی دریافت نمی‌کند. یکی از عمده تفاوت‌های قانون ارث در ترکیه و ایران، یکسان بودن سهم دختر و پسر متوفی است و اینکه همسر 25 درصد از اموال متوفی را به ارث می‌برد.

مالیات بر ارث ترکیه نیز بر اساس میزان دارایی و داشتن یا نداشتن وصیت نامه متغییر است که در همین مقاله دقیقات درباره آنها توضیح شده است.

طبق قوانینی که کشور ترکیه وضع کرده، میراث متوفی به دو صورت بین وراث تقسیم خواهد شد. به عنوان مثال، اگر فرد متوفی وصیت نامه و فرزندی نداشته باشد 50 درصد اموال او به همسر و 50 درصد مابقی به پدر و مادر او تعلق می‌گیرد.

در صورتی که فرزندی داشته باشد، 25 درصد اموال به همسر و 75 درصد مابقی بین فرزند یا فرزندان او تقسیم می‌شود.

امیدواریم که با خواندن این مقاله پاسخ سوال‌های خود را گرفته باشید. در غیر این صورت حتما سوالات خود را در انتهای همین صفحه و در بخش نظرات منتشر نمائید. تلاش می‌کنیم تا در اسرع وقت به نظرات شما پاسخ دهیم.

از اینکه تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید متشکریم. پیشنهاد می‌کنیم مقالات دیگر ما را در وبلاگ گروه اویار بخوانید.